Το μεγαλείο των τεχνών - «Εκτός ορίων» του Σάββα Καλιοντζή

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερους νέους, Έλληνες συγγραφείς, να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο χώρο της λογοτεχνίας τρόμου, ένα είδος που ναι μεν έχει πολλούς φανατικούς αναγνώστες, οι οποίοι όμως -συνήθως- προτιμούν ξένους λογοτέχνες. Εν μέρη μπορώ να κατανοήσω από που πηγάζει η "ανασφάλειά" τους, ίσως και η απροθυμία τους να εμπιστευτούν δημιουργούς ελληνικής καταγωγής, όμως θεωρώ πως υπάρχουν ιδιαίτερα αξιόλογες πένες που αξίζει κανείς να τις γνωρίσει, αλλά και ιστορίες που έχουν μια ιδιαίτερη ταυτότητα που συνάδει με την κουλτούρα, την φιλοσοφία και την ελληνική λαογραφία, στοιχεία που τις καθιστούν ιδιαίτερες. Τέτοιες είναι και οι ιστορίες του Σάββα Καλιοντζή, οι οποίες κυκλοφορούν σε μια συλλογή τεσσάρων διηγημάτων από την Άνεμος εκδοτική.

Η αλήθεια είναι πως το "Εκτός ορίων" αποδείχτηκε μια αναγνωστική εμπειρία πολύ πιο ιδιαίτερη, πολύ πιο ουσιαστική, αλλά και πολύ πιο τρομακτική απ' όσο περίμενα. Οι συγκινήσεις που επιφυλάσσουν οι ιστορίες του κύριου Καλιοντζή είναι πολλές, έντονες, και καταφέρνουν να σε καθηλώσουν από την πρώτη μέχρι και την τελευταία σελίδα. Ουκ ολίγες φορές, έπιασα τον εαυτό μου να μπαίνει στη θέση των εκάστοτε ηρώων, να μπαίνει στα παπούτσια τους -όπως λέει και ο λαός-, βιώνοντας όλη την λαχτάρα και την αγωνία των ίδιων, σε όλη τους την έκταση. Ιστορίες που με διόλου επιτηδευμένο τρόπο σε παρασύρουν σε μια δίνη τρομακτικών συναισθημάτων που συνεχώς εναλλάσσονται, και που αρκετές φορές σε κάνουν να σηκώσεις τα μάτια σου από τις σελίδες του βιβλίου, ρίχνοντας μια εξεταστική ματιά γύρω σου για να βεβαιωθείς πως κανένας και τίποτα δεν σε απειλούν.

Η πρώτη ιστορία φέρει τον τίτλο "Πίσω από τους θάμνους" και ουσιαστικά αποτελεί μια κατάδυση στα άδυτα της ανθρώπινης συνείδησης. Ένας νεαρός άντρας που έρχεται αντιμέτωπος με την εύρεση του πτώματος ενός νεαρού κοριτσιού, μια εικόνα που θα στοιχειώσει το μυαλό και την ψυχή του οδηγώντας τον σε μια εσωτερική σύγκρουση με τον ευαίσθητο εαυτό του και την οποία, ίσως, να μην μπορεί να διαχειριστεί ανάλογα. Η δεύτερη ιστορία με τίτλο, "Ένα πλήρες δείπνο", ίσως και να είναι η πιο συγκλονιστική από τις τέσσερις που περιλαμβάνονται στην συγκεκριμένη έκδοση. Ένα νεαρό ζευγάρι -παιδιά μεταναστών- ταξιδεύει στην ορεινή Αρκαδία προκειμένου να γνωρίσει τον τόπο από τον οποίο κατάγεται, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Καταλύοντας, όμως, σε μία πανσιόν στην Δωρίδα, έρχεται αντιμέτωπο με τις τρομακτικές αλήθειες που βρίσκονται καλά φυλαγμένες στο κελάρι της πανσιόν, και που σπέρνουν την αμφιβολία μέσα τους. Άραγε, η ηθική είναι κάτι που μπορεί να διατηρήσει κανείς υπό ακραίες συνθήκες, και πόσο εύκολο είναι ένας ταραγμένος νους να επιδείξει ψυχραιμία και να μην παρασυρθεί από τις πιο σκοτεινές του σκέψεις και επιθυμίες.

Οι επόμενες δύο ιστορίες, φέρουν αντίστοιχα τους τίτλους "Ζητείται νέος" και ο "Τάφος του δασκάλου". Στην πρώτη, ο συγγραφέας, καταφέρνει έναν ιδιότυπο συνδυασμό. Την αποτύπωση της σύγχρονης πραγματικότητας στην Ελλάδα της κρίσης, που στερεί στους νέους την ευκαιρία στο όνειρο και σε μια καλύτερη ζωή, το πάντρεμα του αμιγούς τρόμου με τα μαύρο χιούμορ που κρύβει μέσα τους περισσότερους υπαινιγμούς απ' όσους φαίνεται με μια πρώτη ματιά, αλλά και την σύγκρουση της λογικής και του παραλογισμού κάτω από πιεστικές συνθήκες, όπου το μεταφυσικό συγκρούεται με το ειδεχθές έγκλημα, σε μια προσπάθεια εκλογίκευσης. Στην δεύτερη ιστορία, ο κύριος Καλιοντζής προσαρμόζει έναν λαϊκό μύθο, καταφέρνοντας να τον κάνει ολότελα δικό του, παρά που στον κάθε αναγνώστη κάτι θα θυμίσει. Ίσως κάποια τρομακτική αφήγηση από τα παιδικά του χρόνια, που θα ανασύρει από τα βαθύτερα μέρη τις ψυχής του δεισιδαιμονίες που ακόμα κι αν δεν τις πιστεύουμε, μια μικρή φωνούλα μέσα μας μάς τονίζει να μην τις απορρίπτουμε.

Ένα συγκλονιστικό, τρομακτικό ταξίδι στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής και του νου που καλείται να αντικρούσει με λογική το παράλογο, ακόμα και όταν η αλήθεια είναι ολοκάθαρη. Χωρίς να έχει να ζηλέψει σε τίποτα τους ξένους ομότεχνούς του, ο Σάββας Καλιοντζής, μέσα από τις τέσσερις αυτές ιστορίες του, δίνει άλλο νόημα σε όρους όπως η φαντασία και ο τρόμος, παντρεύοντας τα δύο αυτά στοιχεία και δημιουργώντας ένα έργο που το δίχως άλλο, οι λάτρεις του είδους, θα αγαπήσουν και θα ξεχωρίσουν στις καρδιές τους. Αν, λοιπόν, δεν έχετε ήδη γνωρίσει τον συγγραφέα και το έργο του, σας προτείνω να το κάνετε, και κάτι μου λέει πως θα με θυμηθείτε. Μην ξεχαστείτε, όμως... Προτιμήστε να το διαβάσετε όταν θα βρίσκεται και κάποιος άλλος στο σπίτι και, κυρίως, με τα φώτα ανοιχτά.

Πηγή: http://www.culture21century.gr/2015/12/book-review.html